Cytologia (badanie cytologiczne)

Badanie cytologiczne powinno być robione raz w roku, a jeśli wykonuje się cytologię na podłożu płynnym – co 2 lata. Jeżeli 3 kolejne wyniki są prawidłowe, kobiety 30-letnie lub starsze mogą być badane co 2–3 lata.

Kobiety, które często zmieniają partnerów seksualnych powinny jednak robić je co roku. Wraz z ilością partnerów rośnie bowiem ryzyko zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego HPV, którego kilka odmian jest kancerogennych. Przy takim trybie życia warto wykonywać co jakiś czas także test na obecność wirusa HPV.

W 80 proc. przypadków organizm radzi sobie z wirusem samodzielnie i zwalcza go. Jednak u ok. 20 procent zarażonych kobiet wirus może spowodować raka szyjki macicy. Jeśli wirus zostanie wykryty dalsze postępowanie trzeba ustalić z lekarzem, a cytologię robić co najmniej raz do roku.

Również inne kobiety należące do grupy podwyższonego ryzyka raka szyjki macicy (zakażenie HIV lub HPV, obniżona odporność, wcześniejsze leczenie z powodu nadżerki lub dysplazji, czyli stanu przedrakowego szyjki macicy) powinny wykonywać badanie co roku, a nawet częściej, jeśli tak zaleci ginekolog. Najbezpieczniej jednak jest zgłaszać się co rok, ponieważ niewielka część wyników jest fałszywie negatywna, nie zawsze bowiem wymaz zostaje fachowo pobrany lub też oceniony w laboratorium.

Z kolei u kobiet ciężarnych cytologię wykonuje się dwukrotnie: w I i III trymestrze ciąży, tj. w okresie 1-3 i 7-9 miesiąca ciąży.